Αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο δείκτες από τον πίνακα στατιστικών ενός αγώνα που οι παίκτες -κυρίως- οφείλουν να κοιτάνε μετά από κάθε παιχνίδι.

Ο προπονητής; Ο προπονητής πρέπει από τη δικιά του μεριά να εστιάζει σε 9 επιμέρους δείκτες του παιχνιδιού. Aς θυμηθούμε τον πίνακα στατιστικής του παραδείγματός μας:

Στο συγκεκριμένο παιχνίδι αντίπαλος του Αίαντα ήταν ο Ολυμπιονίκης. Ο αντίστοιχος πίνακας στατιστικής του αντιπάλου ήταν

Προσπάθειες για σουτ (FGA)

Αυτό που πρέπει να αναζητά ένας προπονητής μπάσκετ είναι ο τρόπος με τον οποίο θα καταφέρει η ομάδα του να έχει περισσότερες προσπάθειες για σουτ από ότι ο αντίπαλός του. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμα και στους αγώνες που θα εμφανίσει η ομάδα αστοχία, οι πιθανότητες να πάρουμε το παιχνίδι είναι αυξημένες αφού θα αντισταθμίσουμε την αστοχία με περισσότερα σουτ.

Πολλοί προπονητές πιστεύουν ότι το ποσοστό ευστοχίας στα σουτ είναι μεγαλύτερης σημασίας δείκτης από ότι οι συνολικές προσπάθειες. Λάθος. Μια ομάδα με μικρότερα ποσοστά ευστοχίας αν έχει τον έλεγχο των ριμπάουντ θα κάνει περισσότερες τελικές προσπάθειες και ενδεχομένως να κερδίσει το παιχνίδι. Κλειδί είναι το πλήθος των προσπαθειών για σουτ.

Στο παράδειγμά μας 61 προσπάθειες για τον Αίαντα και 59 προσπάθειες για τον Ολυμπιονίκη.

Ποσοστό αποτελεσματικότητας στην επίθεση (EFG%)

Ο δείκτης αυτός μετράει την αποτελεσματικότητα στην επίθεση δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στα τρίποντα και μικρότερη στα δίποντα, αφού έτσι κι αλλιώς 3 πόντοι μπαίνουν με μία επιτυχημένη προσπάθεια τρίποντου και 2 στο δίποντο. Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται:

EFG% = (1,5 * 3PFGM + 2PFGM) / FGA

Η ομάδα που εμφανίζει μεγαλύτερη τιμή σε αυτόν τον δείκτη από ότι ο αντίπαλος της έχει περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει ένα παιχνίδι που θα κινηθεί σε ίδιο πλήθος τελικών προσπαθειών ανά ομάδα.

Στο παράδειγμά μας ο Αίαντας είχε

EFG% = (1,5 * 9 + 25) / 61 = 63,1%

ενώ ο Ολυμπιονίκης

EFG% = (1,5 * 5 + 20) / 59 = 46,6%

το οποίο ερμηνεύει σημαντικά γιατί ενώ οι δύο ομάδες είχαν περίπου ίδιες προσπάθειες για σουτ η τελική διαφορά ήταν μεγάλη.

Επιπλέον, ο δείκτης αυτός κρύβει μέσα του και άλλες πλευρές του παιχνιδιού. Μία ομάδα που εμφανίζει ψηλά αυτόν τον δείκτη στερεί από τον αντίπαλο τη δυνατότητα για αιφνιδιασμούς δηλαδή είτε από εύκολα καλάθια είτε από φάουλ στην άμυνα.

Πλήθος ελεύθερων βολών (FTA)

Ανεξάρτητα από το ποσοστό επιτυχίας στις ελεύθερες βολές κάθε προπονητής επιθυμεί η ομάδα του να εκτελέσει πολλές ελεύθερες βολές. Πρώτον γιατί στην πλειονότητα των περιπτώσεων μεταφράζονται σε πόντους για την ομάδα με μεγαλύτερα ποσοστά ευστοχίας από ότι τα σουτ και δεύτερο γιατί κρύβουν άλλες πλευρές του παιχνιδιού. Η ομάδα που εκτελεί ελεύθερες βολές έχει οργανώσει καλύτερα την άμυνα στην αμέσως επόμενη επίθεση του αντιπάλου, που σημαίνει ότι μπορεί να προστατεύσει τους κουρασμένους παίκτες από άσκοπο τρέξιμο και τους φορτωμένους με φάουλ από αμυντικά λάθη.

Σε πολλά παιχνίδια που κρίνονται σε μικρή διαφορά στο σκορ το πλήθος της διαφοράς των ελεύθερων βολών ερμηνεύει ικανοποιητικά και τη διαφορά στο τελικό σκορ.

Ποσοστό ευστοχίας στις βολές (FTM/FTA)

Ο τέταρτος αυτός δείκτης κλείνει το παζλ των πρώτων 4 δεικτών που κάθε προπονητής επιθυμεί να γνωρίζει. Όταν το πλήθος των ελεύθερων βολών είναι ισοδύναμο σε δύο αντιπάλους τότε αυτό που μετράει είναι η ευστοχία γιατί έτσι θα χτιστεί η διαφορά στο σκορ.

Στα περισσότερα παιχνίδια οι διαφορές των αντιπάλων στους 4 παραπάνω δείκτες έχουν αποτυπώσει το αποτέλεσμα του αγώνα. Επειδή όμως ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες … υπάρχουν άλλοι 5 δείκτες που αποτυπώνουν ποιοτικά χαρακτηριστικά του παιχνιδιού.

Τα λάθη

Πολλοί προπονητές εστιάζουν στα λάθη της ομάδας τους. Κακώς. Σε ένα γρήγορο παιχνίδι λάθη θα γίνουν και από τις δύο πλευρές. Εκείνο που πραγματικά ενδιαφέρει είναι η διαφορά των λαθών ανάμεσα στις δύο ομάδες. Με δεδομένο ότι πρακτικά κάθε λάθος μεταφράζεται σε απόπειρα επίθεσης του αντιπάλου, συνήθως σε ανοργάνωτη άμυνα και άρα με μεγαλύτερα ποσοστά ευστοχίας από ότι σε άλλες επιθέσεις, η διαφορά στο πλήθος των λαθών ουσιαστικά δείχνει τη διαφορά που υπάρχει στον σημαντικότερο από τους δείκτες που ήταν οι προσπάθειες για σουτ.  Επομένως, η διαφορά στα λάθη εκφράζει την ποιοτική πληροφορία για το πόσες προσπάθειες για σουτ έγιναν με καλύτερες προϋποθέσεις.

Ποσοστό αμυντικών ριμπάουντ (DReb%)

Ένα συνηθισμένο λάθος που γίνεται από πολλούς προπονητές είναι να βλέπουν το πλήθος των ριμπάουντ που πήρε κάθε ομάδα και να το μεταφράζουν σε καλή λειτουργία αμυντικά ή επιθετικά. Λάθος. Μία άστοχη ομάδα θα αυξήσει τους δείκτες των αμυντικών ριμπάουντ του αντιπάλου αλλά και των επιθετικών ριμπάουντ που η ίδια θα πάρει. Το αντίστροφο θα συμβεί σε μία εύστοχη ομάδα.

Άρα τι πρέπει να κοιτάξω; Αυτό που πρέπει να υπολογίζει ένας προπονητής είναι τι ποσοστό των διεκδικήσεων που έγιναν στην άμυνά μας μεταφράστηκε σε αμυντικό ριμπάουντ.

Άρα διαιρώ τα αμυντικά ριμπάουντ με το πλήθος των διεκδικήσεων, δηλαδή αμυντικά ριμπάουντ της ομάδας μου μαζί με τα επιθετικά ριμπάουντ του αντιπάλου, και έχω ένα ποσοστό των διεκδικήσεων που καταλήγει στα χέρια μου.

DReb% = RD / (RD + αντίπαλοςRO)

Στο συγκεκριμένο παιχνίδι ο Αίαντας είχε

DReb% = 26 / (26+ 9) = 74%

ενώ ο Ολυμπιονίκης

DReb% = 21 / (21 + 11) = 65%

Άρα ο Ολυμπιονίκης έδινε για κάθε 3 άστοχα σουτ τη δυνατότητα στον Αίαντα να κάνει άλλη μία επίθεση ενώ ο Αίαντας το έδινε το δικαίωμα μία φορά σε κάθε 4 άστοχα σουτ.

Ποσοστό επιθετικών ριμπάουντ (OReb%)

Για τους ίδιους λόγους με τον προηγούμενο στατιστικό δείκτη, αν πάμε στην πλευρά της επίθεσης εκείνο που ενδιαφέρει είναι όχι το πλήθος των επιτυχημένων επιθετικών ριμπάουντ αλλά το ποσοστό επιτυχίας σε αυτό. Μια ομάδα είναι καλή σε αυτόν τον τομέα αν εμφανίζει μεγάλα ποσοστά και όχι μεγάλο πλήθος ριμπάουντ.

Κατ’ αντιστοιχία ο δείκτης που ένας προπονητής πρέπει να έχει στο μυαλό του είναι το ποσοστό επιτυχίας, δηλαδή

OReb% = OR / (OR + αντίπαλοςDR)

Στο παράδειγμά μας, ο Αίαντας είχε:

 OReb% = 11 / (11 + 21) = 35%

και ο Ολυμπιονίκης

OReb% = 9 / (9 + 26) = 26%

Φάουλ

Τα φάουλ είναι ο εχθρός της καλής άμυνας. Δεν υπάρχει χειρότερος εφιάλτης από μία καλή άμυνα που καταλήγει σε ένα ηλίθιο φάουλ και 2 εύκολες ελεύθερες βολές στον αντίπαλο. Η διαφορά στα φάουλ, σε παιχνίδια που κρίνονται σε μικρές διαφορές, μας λέει ποιος πήρε το παιχνίδι. 

Προσπάθειες μέσα  από το ζωγραφιστό

Δυστυχώς αυτός ο δείκτης δεν αποτυπώνεται στον πίνακα της στατιστικής αλλά κρίνει το αποτέλεσμα ενός αγώνα. Η ευστοχία της ομάδας εξαρτάται από την απόσταση που έγινε το σουτ. Όσο πιο κοντά … τόσο μεγαλύτερη ευστοχία. Οι ομάδες που κατάφεραν να εκτελέσουν περισσότερα σουτ δύο πόντων μέσα από το ζωγραφιστό … εμφανίζουν και μεγαλύτερες πιθανότητες να ήταν εύστοχο. Στόχος των προπονητών είναι οι καλύτερες επιθετικές κινήσεις ώστε τα περισσότερα σουτ να γίνουν μέσα από το ζωγραφιστό.